Energietransitie in het Lingelandschap

Inleiding

Nu het Klimaatakkoord is vastgesteld, wordt het eindelijk voor eenieder duidelijk dat er een grote opgave ligt voor Nederland om de ambities waar te maken en de uitstoot van CO2 in 2030 met 50 – 55% te verminderen. In de komende jaren zullen wij allemaal geconfronteerd worden met de inpassing van windmolens en zonnevelden.

Nu al liggen er al aanvragen voor vele honderden hectares zonnevelden en voor ca. 15 – 20 windmolens.

Ongeveer een jaar geleden zijn we daarom als VBL gestart met een werkgroep Energietransitie in het Lingelandschap. In deze werkgroep ging het vooral om kennis te vergaren om een goede gesprekspartners te worden en om onze leden goed te kunnen ondersteunen bij het bepalen van een standpunt ten aanzien van deze energietransitie en de gevolgen die het zal hebben voor het (Linge-) landschap.

We doen ook als VBL mee met de RES (Regionale Energie Strategie) – ateliers in de regio Rivierenland.

Als u geïnteresseerd bent en actief wil deelnemen aan de werkgroep dan kunt u contact opnemen: contact@lingelandschap.nl.

RES (=Regionale Energie Strategie)

De RES – ateliers worden georganiseerd door de Regio Rivierenland in samenwerking met de 8 gemeentes: Culemborg, Buren, West Betuwe, Tiel, Neder Betuwe, West Maas en Waal, Maasdriel en Zaltbommel.

Opgave

Alhoewel er erg ‘geheimzinnig’ gedaan wordt over de berekeningen die ten grondslag liggen aan de opgave voor de regio Riviergebied, wordt wel gesproken over een indicatieve opgave:

• Voor 2050 is dat 193 windmolens en 1726 ha. zonnevelden.
• Voor 2030 is dat 80 windmolens en 800 ha. zonnevelden.
• In 2019 zijn er al: 11 windmolens (22MW), een waterkrachtcentrale (14MW) en 10 ha. zonnevelden.
• In ontwikkeling zijn 15 – 20 windmolens en 300 – 500 ha zonnevelden.

RES houdt zich bezig met:

• Aanbod van de Regio in wind en zonne-energie als bijdrage aan de landelijke opgave van 35 TWh, energieopwekking op land in 2030.
• Regionale structuur warmte, een voorstel voor de regionale verdeling van warmte.
• Zon op daken
• Inzicht in CO2 besparing.

RES bod Regio Rivierenland bestaat straks uit:

• Kaarten met zoeklocaties voor de opwekking van zon en wind voor 8 gemeentes in 2030.
• Optelling van de op te wekken MWh.
• Uitwerkingen van de vormgeving en goede ruimtelijke inpassing van deze grootschalige opwekking
• Beeld op kaart van de huidige infrastructuur voor elektra en de benodigde aanpassingen.

RES gaat niet over windenergie op zee en niet over kernenergie!

Slogan RES: Draagvlak = sleutel tot succes!

De Regio Rivierenland is daarom bezig om samen met de 8 gemeentes ateliers te organiseren met vertegenwoordigers uit diverse organisaties en bedrijven, de lokale stakeholders. Met deze ateliers willen ze dit draagvlak verkrijgen.

RES – ateliers

Om te begrijpen waar de ateliers over gaan verwijzen we naar het Werkboek dat als basis gebruikt wordt in de ateliers. Dit boek is opgesteld door de landschaparchitecten Feddes / Olthof i.s.m. Ziegler Branderhorst. Het bevat speregels, ruimtelijke basisinformatie en ontwerpprincipes. Het is de bedoeling om aan de hand van analyses van het landschap en landgebruik te komen tot ontwerpprincipes en spelregels voor de inpassing van zonnevelden en windmolens. Dit zal, na confrontatie met de eisen van de Provincie – het Nationale Programma RES van het Rijk – de VNG – Unie van Waterschappen, de input leveren (bouwstenen) voor de RES bod.

In de RES-ateliers worden 3 rondes gehouden. Het VBL heeft tot nu toe geparticipeerd in 2 rondes bij de gemeente West Betuwe (21 mei en 17 juni), de 1^e ronde bij gemeente Tiel (8 juli) en in augustus en september volgen nog de 2^e ronde Tiel en 1^e ronde Buren.  Na Ronde 2 wordt in alle 8 gemeenten een regionaal beeld gemaakt en geanalyseerd door de Provincie (? Of de Regio zelf?). Er wordt een berekening gemaakt van de hoogte van de duurzame opwekking, Liander maakt een analyse van de zoekgebieden en de infrastructuur. Uit deze regionale analyse volgen naar verwachting vragen om nadere lokale uitwerking. Ronde 3 (september) zullen de vragen uit de regionale analyse worden opgepakt. Dit kan gaan over de lokale bijdrage aan het regionale bod, maar ook over de kwaliteit van de ruimtelijke inpassing of de meekoppelkansen. De kaart met zoekgebieden wordt preciezer en concreter gemaakt dan in Ronde 2.

De uitkomst van deze ateliers (concept RES bod) wordt naar verwachting begin 2020 aan de acht Gemeenteraden voorgelegd. In de ateliers zelf wordt geen besluit genomen. De planning van het regionaal bod wordt op dit moment herzien. Na raadpleging in de gemeenteraden zal er op 2 niveaus onderhandeld worden:

1. RES Rivierenland en het Nationaal Programma RES. Deze laatste zou mogelijk een aanwijzing kunnen geven als de ambities niet worden gehaald. Hoogte bod bepaalt de bijdrage aan de landelijke doelstelling van 35 TWh.
2. Gemeente onderling. Wie gaat welke lasten dragen?

Voor meer informatie over Nationaal Programma Regionale Energie Strategie, klik hier om naar de website te gaan.

Tot slot

VBL vindt het van groot belang om dit proces nauwlettend te blijven volgen en haar leden daarover te informeren. Tot nu toe heeft het VBL haar standpunt (hieronder te downloaden) ingebracht en bij diverse gelegenheden (gemeenteraad West Betuwe op 7 mei jl. en in de verschillende ateliers) ook verwoord.